In de archeologie draait natuurlijk alles om wat je vindt in de grond. Tijdens de opgraving wordt alles zeer nauwkeurig getekend, gefotografeerd en geconserveerd zodat alles goed onderzocht kan worden. Met de resten die we vinden proberen archeologen een verhaal te maken over het verleden. De uitdaging van archeologie is dat we niemand meer kunnen vragen hoe een object gebruikt is of hoe het in de grond terecht is gekomen. Voor sommige vondsten is dit makkelijk te achterhalen, iedereen kan bijvoorbeeld bedenken waar een bijl voor gebruikt is. Maar er zijn ook vondsten die voor meer problemen zorgen.
Het object
Laatst kreeg ik een archeologisch object in mijn handen waar ik toch ook even over na moest denken. Zoals je op de foto hiernaast kan zien is het van aardewerk met een geglazuurde bovenkant. Dit soort aardewerk dateert van de 13e eeuwtot en met de 15e eeuw. Het is bijzonder dat dit object zo goed als compleet is, dit komt niet vaak voor in de archeologie. Meestal vinden we alleen scherven en is de pot al honderden jaren kapot. Met een scherf proberen wij dan te achterhalen hoe de pot eruit heeft gezien, wat de datering is en waarvoor het object gebruikt is. Vaak wordt dit gedaan door archeologen die zich in aardewerk hebben gespecialiseerd. Het kan namelijk zeer lastig zijn en het voor het herkennen van aardewerk is heel wat ervaring nodig.Archeologen die gespecialiseerd zijn in de middeleeuwen weten waarschijnlijk gelijk wat het is. Echter had ik met mijn Romeinse achtergrond er wat meer moeite mee. Gelukkig wist Mette het mij al vrij snel uit te leggen, het is een vetvanger of spitschotel. Iets wat we in het hedendaagse koken niet echt meer gebruiken. De vetvanger werd onder het spit geplaatst om zo de vetten op te vangen van het gebraden vlees. In vet zit natuurlijk heel veel smaak en het werd voor allerlei dingen gebruikt in de middeleeuwse keuken. Met het handvat kon de vetvanger van het vuur worden gehaald zonder je handen te branden. Aan de rechterkant is een schenkgleuf te zien en links een gat om hem op te hangen. Ik zou dit zelf nooit hebben geraden.
Vorige week gaven we een presentatie op een basisschool over archeologie. We namen de vetvanger mee om te laten zien en om de kinderen te laten raden waar het vroeger voor gebruikt werd. Wij dachten dat dit een leuke uitdaging zou zijn maar tot onze verbazing wist iemand het ons vrijwel meteen te vertellen. Zo blijkt ook dat je met logisch nadenken al een heel eind kan komen.
Oude bronnen