Archeologie? Dat gaat toch over heel veel scherven, stof, tandenborstels en dinosaurussen? Mooi niet. Archeologie gaat over mensen. Mensen zoals jij en ik, maar dan heel lang geleden. Toen de wereld er heel anders uitzag, en de mensen anders deden en dachten. Een beetje zoals mensen in vreemde landen, maar dan weer helemaal op een eigen manier. Langzaam maar zeker hebben die vreemde verdwenen culturen zich ontwikkeld tot de wereld van vandaag. Zó langzaam en over zó’n lange tijd dat we vaak geen idee meer hebben hoe de wereld er vroeger uitzag. Toch hebben de mensen van vroeger bijgedragen aan de wereld van nu. Dat maakt archeologie eigenlijk heel actueel. Uit elke actie volgt immers een gevolg, een nieuwe actie, enzovoort. Archeologen willen die vreemde werelden graag leren kennen en begrijpen. Je zou het zo kunnen zien dat een archeoloog elke dag nieuwe werelden ontdekt. Wie kan dat nog zeggen tegenwoordig!
Menselijk verleden
Archeologie is dus de studie van het menselijk verleden, van de eerste mensen tot de mensen uit de vorige eeuw. In Nederland hebben we namelijk afgesproken dat alles wat ouder is dan 50 jaar bij het cultureel erfgoed hoort. Dat betekent natuurlijk niet dat mensen die nu ouder dan 50 jaar zijn ook archeologie zijn. Archeologie komt namelijk uit de grond! Ten minste, dat is meestal zo (maar daarover vertellen we een andere keer weer meer). De meeste resten die over zijn gebleven van de verdwenen culturen liggen opgeslagen in de bodem. Daarbij kun je het beste denken aan resten van de huizen waar ze woonden, de spullen die ze gebruikten en het voedsel wat ze aten. Heel soms hebben mensen ook bijzondere voorwerpen achtergelaten, bijvoorbeeld in de graven van mensen die overleden. Dat geeft ons informatie over hoe men dacht over wat er met je gebeurde als je stierf. Zo blijft er van bijna elk aspect van verdwenen culturen wel wat bewaard. Archeologen proberen al die aspecten te bestuderen. Archeologie gaat dus over zo’n beetje alles wat met mensen te maken heeft.Het kan dus eigenlijk niet anders dan dat iedereen ten minste een deel van de archeologie interessant vindt.
In de grond!
Archeologie zit dus in de grond. Het komt regelmatig voor dat mensen, door een nieuwe gebouw te bouwen of een parkeergarage aan te leggen, de grond verstoren. Gelukkig hebben we in Nederland afgesproken dat elke keer als we ergens gaan bouwen daar eerst een archeoloog moet komen kijken om de resten van de verdwenen culturen die daar opgeslagen liggen te bestuderen, te documenteren en mee te nemen. Dan gaat de kennis niet verloren. Wat archeologen alleen nog iets beter kunnen leren, is de kennis die ze opdoen te delen met het publiek. Met de Oudheidsfabriek gaan we dat gat een beetje te dichten. Het archeologisch bodemarchief is namelijk publiek eigendom. In de
blogs die hierna volgen proberen we steeds een nieuw aspect van de archeologie met jullie te delen. Of dat nou gaat om de resultaten van een recente opgraving, nieuwe ontdekkingen van archeologen die werken aan de universiteit of dingen die we zelf gewoon het leukst vinden aan archeologie.
